İngiltere başta olmak suretiyle Birleşik Krallık’taki Türk işletmeciler, enerji ve besin sektöründe devamlı artan fiyatlar sebebiyle ayakta durmakta zorlanıyor.

Türk esnafların üye olduğu toplumsal medya gruplarında fazlaca sayıda devir ilanı olduğu göze çarparken, birçok işletmenin de kepenk kapatmakla karşı karşıya olduğu belirtiliyor.

“Elektrik, gaz, her hafta zam geliyor”

İHA’nın haberine bakılırsa rekabetten dolayı zam yapamadıklarını aktaran minik işletmeciler, bilhassa doğalgaz ve elektriğe meydana getirilen zamların bellerini büktüğünü ifade ediyor.

Uzun senelerdir sektörde işçi olarak çalıştıktan sonrasında İngiltere’nin kuzeybatısında yer edinen Cleator Moor nahiyesinde “Marios” adlı işletmesini kuran Osman Arıcı, artan maliyet sebebiyle işlerin fena gittiğini belirtti.

“Elektrik, gaz, her hafta zam geliyor.” diyen Arıcı, zamlarla savaşım etmenin fazlaca zor bulunduğunu, bu yüzden dükkanı devretmeyi düşündüğünü açıkladı.

“Kimse elektrik, gaz faturasını ödeyecek durumda değil”

İşin içinden iyi mi çıkacaklarını bilemediklerini dile getiren Arıcı, “2023 bizim için daha fena gidecek diyorlar. Fiyatlar aşağı inmezse millet dükkanları kapatmaya başladı bile, Manchester taraflarında. Herhalde yavaş yavaş hepimiz dükkanları kapatmaya başlamış olacak. Bu sebeple elektrik, gaz faturasını şu anda ödeyecek durumda değiller doğrusu. O yüzden bir an ilkin buna devlet müdahale etmek zorunda doğrusu, müdahale edip tutarları yine dengelemesi gerekiyor. Yoksa durumlar asla iyi değil. 2023’te nasıl biteceği belli değil. Ona bakılırsa hepimiz tedbirini alsın.” şeklinde konuştu.

İlk fiyat artışı Brexit ile başladı

2003’ten bu yana sektörde çalışan ve İngiltere’nin Whitehaven kentinde “Marmaris Yıldız” adlı işletmenin sahibi olan Selçuk Şimşek ise ilk fiyat artışlarının, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmasını içeren Brexit ile başladığını söylemiş oldu.

Şimşek, “Bizim en fazlaca zorlandığımız mevzu, şu an enerji tutarları, doğalgaz ve elektriğe gelen zamlar. Rekabeti fazlaca yoğun bir sektör olduğundan gelen fiyatların üstüne kendi fiyatlarımızı koyup satış yapamıyoruz. Bu sebeple rakibimiz fazlaca bu sektörde. O yüzden zorlanıyoruz.” dedi.

“Kazancımız bayağı azaldı”

İngiltere’nin kuzeybatısında yer edinen Dearham nahiyesinde 15 senedir “Bella Pizza” adlı dükkanı işleten Gaziantepli Mehmet Tutan ise son 2 senedir sektörde ciddi sıkıntıların bulunduğunu söylemiş oldu.

Bilhassa enerji faturalarını ödemekte zorlandıklarını belirten Tutan, “Enerji maliyetleri neredeyse yüzde 200, yüzde 300 artmış durumda. Geçen yılki kâr oranımızla bu yılki kâr oranımızın içinde yüzde 70, yüzde 80 şeklinde bir azalma var. Besin tedarikinde de toptancılar da bayağı bir zam yapmış oldu. O yüzden biz müşteriye zam yaptığımız süre satın alan sorun yapıyor. Bayağı fiyatlar pahalı diye satışımız da azalmış durumda. Bunun üstüne bayağı bir bu işle ilgilenen, bu işi icra eden insanoğlu, bir çok (dükkanlarını) satmayı ve kapatmayı düşünüyorlar. Önceki durumlara bakılırsa kazancımız bayağı azaldı.” şeklinde konuştu.

“İşler kesat”

İskoçya’nın Annan nahiyesinde babasının “Commonwealth” adlı dükkanını devralan ve 9 senedir işletmecilik icra eden Abdullah Kaşmaz da ilk kez fiyatların bu şekilde arttığına tanık bulunduğunu ifade dile getirdi.

Doğalgaz ve elektriğe yılbaşından sonrasında yine zam geleceğini belirten Kaşmaz, “Örnek olarak benim evimdeki elektrik kartlı. Öncesinden günlük 3 lira yakan gaz, şu an günlük 10, 11, 12 civarında yakmakta. Havalar da soğudu. İşler kesat.” dedi.

Besin fiyatlarının da neredeyse ikiye katlandığını aktaran Kaşmaz, çalışacak eleman bulmanın da zor bulunduğunu belirtti.

“Pizzaya 1 pound zam yapmak istediğinde satın alan şikayetçi oluyor”

Kaşmaz, “Eleman çalışmıyor. Adamlar rahat iş istiyor. Kolay iş istiyor. Çalışmak zor geliyor şu anda her insana. İşçi bulmak fazlaca zor.” şeklinde konuştu.

Doğalgaza yılbaşından sonrasında yine zam geleceğini söyleyen Kaşmaz, “Yüzde 40 filan. Toplasan artık yüzde 100 oldu hepsi beraber. Devretmek istiyorlar, niçin, şundan dolayı artık fazla bir geliri olmuyor elinde. Boşa çalışıyor şeklinde. Fiyatlar terfi etti, sen yükseltemiyorsun. Peynire 20 pound zam koyuyor, sen pizzaya 1 pound zam koyduğunda satın alan şikayetçi oluyor bu sefer. İşler düştü.” dedi.